Dù đã có một vài thuộc địa ở châu Á, châu Phi, nhưng vào buổi đầu của thời cận đại, thực dân châu Âu chưa có ảnh hưởng lớn đến vùng này. Song việc thực dân châu Âu xuất hiện cũng dẫn tới một số hệ quả nhất định: con đường buôn bán Đông – Tây bằng đường bộ giảm dần ý nghía, việc buôn bán theo đường biển nằm độc quyền trong tay của thương nhân châu Âu.
Cuối thế kỉ XVII và trong thế kỉ XVIII, thực dân châu Âu đẩy mạnh . việc thực hiện âm mưu xâm lược các nước châu Á, Phi và khu vực Trung, Nam Mĩ.
Ở châu Á, các nước thực dân tranh nhau xâm chiếm vùng đất rộng lớn giàu có này. Sau những cuộc xung đột, Anh đã hoàn thành việc chinh phục Ấn Độ và các nước lân cận. Inđônêxia trở thành thuộc địa riêng của Hà Lan. Các nước khác ở Đông Nam Á cũng là mục tiêu nhòm ngó của thực dân phương Tây.
Ở châu Phi, thực dân Pháp tìm cách thực hiện kế hoạch xâm lược các nước Tuynidi, Marốc, Angiêri. Ở Nam Phi và Tây Phi, thế lực của thực dân Anh đã vươn mạnh đến và nuôi tham vọng làm chủ cả vùng này. Tất cả các nước tư bản thực dân châu Âu đều có kế hoạch mở rộng việc xâm lược vùng sâu trong lục địa châu Phi.
Nhìn chung, các nước châu Á, châu Phi từ những quốc gia phong kiến độc lập, hay những cộng đồng người trong giai đoạn tiền phong kiến, dần dần trở thành những nước thuộc địa và phụ thuộc.
Chúng ta cũng nhận thấy trách nhiệm của giai cấp thống trị ở các nước Á, Phi lúc bấy giờ và sau này trong việc để đất nước rơi vào tay thực dân. Sựhèn nhát của giai cấp phong kiến, từ chống cự yếu ớt đi tới nhượng bộ, đầu hàng, làm tay sai cho thực dân, đã dẫn đến việc mất nước; từ không tất yếu trở thành tất yếu. Ngược lại, ngay từ lúc thực dân phương Tây mới xâm lược, nhân dân các nước phương Đông đã vùng lên đâu tranh mạnh mẽ chống bọn thực dân. Cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc giải phóng dân tộc gặp nhiều khó khăn, gian khổ nhưng cuối cùng đã thắng lợi. Cho nên trách nhiệm của giai cấpthống trị ở các nước phương Đông, khi bị xâm chiếm làm thuộc địa, là đã biến việc mất nước không phải là diều tất yếu trở thành tất yếu.
Hình thức bóc lột, thống trị của chế độ thuộc địa
Nhìn chung việc cướp đoạt của bọn thực dân đối với những thuộc địa rất tàn khốc. Có nhiều hình thức, tiêu biểu là sự bóc lột của thực dân Hà Lan ở Inđônêxia; việc săn bắt, buôn bấn người da đen từ châu Phi sang châu Mĩ để làm nô lệ đồn điền; việc duy trì sự bóc lột phong kiến chồng lên sự bóc lột tư bản chủ nghĩa. Chỉ riêng vùng Tây Phi và thung lũng Cônggô trong vòng 3 thế kỉ XVI, XVII. XVIII đã có khoảng 30 triệu người da đen bị bán sang châu Mĩ, làm huỷ hoại nền kinh tế – xã hội của khu vực này.
(Còn tiếp)
Từ khóa tìm kiếm nhiều:
lich su the gioi can dai
